-
A.P.J.Abdul Kalam Ek Vyaktivedh (ए.पी.जे. अब्दुल क
विख्यात अणुशास्त्रज्ञ! भारतीय क्षेपणास्त्रांचे शिल्पकार! भारताचे राष्ट्रपती!
-
Letters To A Young Scientist (लेटर्स टु अ यंग सायं
तरुण मित्र-मैत्रिणींनो , आपल करिअर विज्ञान -संशोधनात करायचं ठरवताय ? कोणते मार्ग अनुसराल ? कोणते आनंद अन निराशा तुमच्या वाटयाला येऊ शकतील ? हे करिअर तुम्ही का निवडायला हवं ? यश मिळवण्यासाठी काय करायला हवं ? ' मुंग्या ' या विषयावर अत्यंत मुलभूत संशोधन करणारे जगद्विखात शास्त्रज्ञ :डॉi इडवर्ड ओ. विल्सन या प्रतिभावना शास्त्रज्ञानंस्वत :च्या जीवनातील घटना , आगळेवेगळे छंद आणि संशोधनातील अनुभव यांच्या आधारे मित्रांच्या जिव्हाळ्यान तरुणीईशी साधलेला संवाद म्हणजे हे पत्ररूप मार्गदर्शन .
-
Na Sangnyajogi Goshta (न सांगण्याजोगी गोष्ट)
१९६२. साम्यवादी चीनबरोबरच्या त्या वर्षीच्या युद्धात आपला दारूण पराभव झाला. जगभर त्यामुळे आपली मानहानी झाली. म्हणून ती ठरली 'न सांगण्याजोगी गोष्ट'! तथापि आपली राष्ट्रीय संरक्षणसिद्धता वाढवायची असेल,तर 'त्या' पराभवाची परखड कारणीमिमांसा करायलाच हवी. 'त्या' शोकांतिकेला कोणकोण जबाबदार होते? चीनवर नको तेव्हडा विश्वास टाकणारे भोळेभाबडे राज्यकर्ते? कि राणा भीमदेवी थाटात 'फॉरवर्ड पॉलिसी' आखणारे सेनाधिकारी? या युद्धात नेमके काय घडले? त्या पराभवाल एखाद दुसरी तरी रुपेरी कडा होती का?या आणि अशा इतरही असंख्य प्रश्नांची साधार,तपशीलवार उत्तरे देणारा ग्रंथ म्हणजे युद्धाशास्त्राविषयक मराठी साहित्यात मोलाची भर आहे. प्रत्यक्ष राणक्षेत्राची व व्युहरचनांची कल्पना देणारे २५ नकाशे हे या ग्रंथाचे आणखी एक वैशिष्ट्य आहे. एक रणझुंजार सेनानीने इतिहासकाराच्या भूमिकेतून लिहिलेला हा ग्रंथ देश्हीताबद्दल कळकळ असणाऱ्या प्रत्येकाने वाचायलाच हवा.
-
Shrutividnyan Va Ragsaundarya (श्रुतीविज्ञान व राग
डॉ.विद्याधर ओक हे ज्येष्ठ हार्मोनियमवादक,तसेच रागसंगीताचे व्यासंगी अभ्यासक. संगीताच्या ध्यासापोटी औषधविज्ञानक्षेत्रातील करियर सोडून संगीतसंशोधनात रमलेले संशोधक कलावंत. आपल्या कल्पक संशोधनातून श्रुतींची संख्या आणि स्थाने त्यांनी निश्चित केली. जगभरात मान्यताप्राप्त या संशोधनाचे फलित म्हणजेच २२ श्रुती हार्मोनियम. जिद्द,चिकाटी अन अथक परिश्रमाने भरलेली त्यांची हि शोधगाथा सांगत आहेत प्रख्यात संगीतसमीक्षक आणि पत्रकार सदाशिव बाक्रे.
-
Sandhivatache Dhukhane (संधिवाताचे दुखणे)
संधिवात म्हणजे काय, याची सविस्तर माहिती देत डॉ. श्रीकांत वाघ येथे या आजारावर काय उपचार करता येतील याची माहिती देतात. संधिवाताच्या आजाराचे स्वरूप, त्याची व्याप्ती याबद्दल शास्त्रीय माहिती देत 21 प्रकरणांमध्ये वाघ या महत्त्वाच्या आजारांकडे लक्ष वेधण्यात यशस्वी होतात. केवळ वाचकांनाच नाही, तर या क्षेत्रातील वैद्यकीय व्यावसायिकांनाही ही माहिती खूप मोलाची ठरेल. या आजारावरील औषधे व त्यासंबंधी घ्यावयाची दक्षता याबद्दल वाघ यांनी स्वतंत्र प्रकरण दिले आहे.
-
Laxmanresha (लक्ष्मणरेषा)
व्यंगचित्रात भारतीय माणसं दाखवायची म्हणजे आर. के. लक्ष्मण यांना मोठा जमावच काढावा लागे. गुजराती, मराठी, केरळी, बंगाली, मद्रासी, पंजाबी अशी वेगवेगळ्या चेहरेपट्ट्यांची, पोशाखांची माणसं काढायला वेळ लागे. व्यंगचित्र सादर करण्याची वेळ गाठण्यासाठी हळूहळू या जमावातील एकेका मंडळींना लक्ष्मण चाट देऊ लागले. अखेर एकच जण उरला. टक्कल असलेला, फुगीर नाकाचा, आखूड मिश्यांचा, धोतर व चौकडीचा कोट घातलेला आणि सदोदित चेहर्यावर भांबावून गेल्याचे भाव असलेला ’सामान्य माणूस’ (कॉमन मॅन). या देशातील कोट्यवधी मूक जनतेचं प्रतिनिधित्व तो करू लागला. लक्ष्मण यांच्या या आत्मकथेत त्यांचीही अवस्था कधी कधी या ’सामान्य माणसा’सारखी होते. कधी त्यांच्या व्यंगचित्रात आकडे लपले आहेत, असं समजून सट्टा खेळणारा व्यापारी त्यांना येऊन भेटतो, कधी न्यूयॉर्कमधील पार्क अॅव्हेन्यू भागात ते रेनकोट घेऊन गेल्यानं त्यांना चुकून मेक्सिकन समजलं जातं, तर एकदा मद्य पार्टीनंतर एवढी गाढ झोप त्यांना लागते की, आयुष्यातला एक दिवस ’कोरा दिवस’ ठरतो! जीवनाच्या कॅनव्हासवर लक्ष्मण यांनी रेखाटलेली शब्दचित्रं, टिपलेल्या घटना त्यांच्या व्यंगचित्रांइतक्याच मिश्कील, खट्याळ, खुसखुशीत आहेत.
-
Gokulgatha (गोकुळगाथा)
पाच लाख म्हशी. दोन लाख गायी. अठराशे कर्मचारी. असंख्य उत्पादक. चाळीस लाख ग्राहक. या साऱ्याचं नांदत कुटुंब म्हणजे कोल्हापूरचा दुधसंघ- 'गोकुळ'. आणि या 'गोकुळ'ला प्रगतीपथावर नेणारा नंदागोप म्हणजे अरुण नरके. सलग दहा वर्ष या संघाचं अध्यक्षपद भूषवणारे अरुण नरके म्हणजेच गोकुळ अन गोकुळ म्हणजेच अरुण नरके असं समीकरण सिद्ध झालेलं. म्हणूनच अरुण नरके यांनी सांगितलेलं आत्मकथन बनलंय, 'गोकुळगाथा'.